Verslag van onze reis in november 2017 naar Ghana.

 

Training in Twifo Praso.

Regelmatig gaan leden van Ghaned for Health (altijd op eigen kosten) naar Ghana. Zo vliegen we op 4 november 2017 met 6 man sterk naar Accra, om de volgende dag door te reizen naar Twifo Praso. Daar vindt vanaf maandag 6 november een grote 4-daagse scholing plaats als start voor het project “Diabetes en Hypertensie”. Julius, de trekker van het project in Abura Dunkwa, is ruim een jaar geleden overgeplaatst van Abura Dunkwa naar Twifo Praso.  In het ziekenhuis was men wel al begonnen met aparte spreekuren voor diabetes. Maar samenwerking met verpleegkundigen, werkzaam in de CHPS, bestaat nog niet. Julius en anderen uit Abura Dunkwa hebben hen enthousiast gemaakt met verhalen over hoe deze samenwerking in Abura Dunkwa is opgezet.  

 

Ongeveer 60 mensen zijn bij de training aanwezig; verpleegkundigen uit het ziekenhuis en vanuit de CHPS, maar ook medewerkers van het lab en de apotheek. De training wordt gegeven door de artsen van het ziekenhuis. Dr. Annan, directeur van het ziekenhuis en van de CHPS, maakt een gedreven indruk en is in staat om interactief iedereen mee te laten doen. En ook wij doen een dag actief mee aan de training en verzorgen een aantal praatjes over epidemiologie en diabetes. Erg leuk om ook op deze manier een bijdrage te leveren aan de start van het project.

Na afloop van de training ontvangen verpleegkundigen van de CHPS  een rugzak met materialen, zoals bloeddrukmeters om controles uit te voeren en te gebruiken bij huisbezoeken en voorlichtingsbijeenkomsten.

De training en de materialen zijn grotendeels door Ghaned voor Health betaald. Ook Wilde Ganzen heeft hieraan bijgedragen door onze gift met 50 % te vermeerderen. Voor meer informatie over Wilde Ganzen klik hier   

 

Dinsdag 7 november: Bezoek aan een CHPS

Op dinsdag bezoeken we met Constance, een van de verpleegkundigen die op de training aanwezig is, de CHPS waar zij werkt. Deze is gelegen in wat “remote area” wordt genoemd. Inderdaad op het platteland, alleen te bereiken via een zandweg, die nu door hevige regenbuien zeer slecht begaanbaar is. We zijn erg blij met Michael, de ervaren chauffeur van het ziekenhuis, die ons veilig door alle diepe gaten voert.

 

Constance vertelt, dat zij gebruik kan maken van vervoer met een motorrijder. Daarmee gaat zij of een van haar collega’s ook één keer per week naar een andere CHPS om met een koelbox vaccinaties op te halen. In de CHPS, waar we nu zijn en zij werkt, is n.l. geen elektriciteit. Ook de bereikbaarheid van de mobiele telefoon is erg slecht. Zij weet precies de plekken, waar ze moet staan, om bereik te hebben. We laten een Powerbank voor haar achter, die ze echter wel in Twifo Praso moet opladen.

 

We maken ook nog kennis met mr. Boatrie, “member of the community committee”. Leden van dit comité (een soort dorpsraad) zijn o.a. contactpersonen vanuit de community naar de CHPS. Nu komt hij samen met een jonge vrouw, die geen Engels spreekt en voor wie hij vertaalt.

 

Woensdag 8 november: Bezoek aan Medische Faculteit Universiteit Cape Coast.

Op woensdag hebben we om 9 uur een afspraak met een aantal docenten van de Medische faculteit. Zij besteden in hun opleiding veel aandacht aan Community Medicine. Dat houdt o.a. in, dat alle studenten in hun 2^e, 3^e, 4^e en 5^e jaar gedurende 4 weken naar het platteland gaan. Zo krijgen deze studenten een goed beeld van wat belangrijk is voor de gezondheidszorg.

Met onze gesprekspartners van de universiteit bespreken we vooral de mogelijkheden om meer onderzoek te doen. Zij kennen Julius en dr. Annan en willen graag meedenken hoe je registratie en onderzoek zou kunnen verbeteren. De samenwerking tussen ziekenhuis en CHPS, zoals we nu ook in Twifo Praso ondersteunen, is tamelijk uniek. Het is dan ook van belang om met cijfers aan te tonen, waarom deze werkwijze van belang is om de zorg voor diabetes en hypertensie te verbeteren.

 

Voor de middag hebben we een toeristisch uitstapje bedacht: een bezoek aan het Java-museum in Elmina. Dit is een klein, maar interessant museum, dat gaat over de Zwarte soldaten, die Nederland in de 19^e eeuw in Ghana (toen nog de Goudkust) heeft geronseld om in dienst van de KNIL te strijden in Indonesië (Nederlands-Indië).

Het is heerlijk om daarna onder een parasol aan het strand uit te rusten en alles nog eens de revue te laten passeren.

 

Donderdag 9 november 2017 – bezoek aan Abura Dunkwa (polikliniek)

Op donderdag reizen we naar Kumasi en bezoeken onderweg Abura Dunkwa. Daar ontmoeten we het team van de polikliniek en de Diabetes patiëntengroep. Het was m.n. interessant om met deze groep kennis te maken. Zij komen elke maand op zondag (na de kerkdienst) bijeen. De groep is actief betrokken bij de voorlichting over diabetes. Aan de organisatie van de Wereld Diabetes-dag op 14 november werken ze ook mee. Én ze geven feedback aan het team van de polikliniek. Dit heeft een aantal verbeteringen t.a.v. de klantvriendelijkheid teweeggebracht. Zo is de wachttijd voor patiënten verkort en is er tegenwoordig meer medicatie op voorraad.

Ze zijn verder zeer tevreden over het team van de polikliniek. Het personeel luistert goed en begrijpt de patiënten. Het grootste probleem is echter armoede. Veel mensen (vooral vrouwen) leven in diepe armoede. Ze zijn vaak niet verzekerd en kunnen de medicatie niet betalen. 

 

Chief Nana - hij heeft zelf sinds 25 jaar diabetes - benadrukt de armoede. Het zijn boeren (o.a. cacao), die afhankelijk zijn van het weer en het seizoen. De Chief pleit voor een gezondere leefstijl, met vooral meer groente in het dieet en veel voorlichting aan de jeugd. Gezonde voeding, fruit en groentes, zijn echter niet altijd verkrijgbaar en is duur.

De Chief was opvallend open over de desastreuze gevolgen van diabetes voor zijn sexlife.  Een sterk item voor een p.r. campagne! 

Hij besluit ter plekke zich aan te sluiten bij de patiëntengroep en word erelid.

We bekijken op dit moment een plan van Nana, de diëtiste van het ziekenhuis, om met patiënten, die nuchter naar het ziekenhuis komen een gezonde maaltijd te koken. Hiervoor is een startkapitaal nodig om de benodigde spullen aan te schaffen. Daarna moet het zichzelf bedruipen door het vragen van een klein bedrag voor de maaltijd.

 

Vrijdag 10 november 2017 Bezoek aan Teaching Hospital Kumasi.

We gebruiken deze reis naar Ghana ook voor een gesprek met Kathryn Spangenberg, hoofd van de huisartsenopleiding in Kumasi. We vinden het van belang om goed op de hoogte te zijn van landelijke plannen; het streven is om zo goed mogelijk hierop aan te sluiten.

Kathryn en haar collega, Emanuel Ati, die bij het gesprek aanwezig is, zien ook de enorme toename van diabetes en hypertensie. Wat zij lastig vinden, hoe verander je gedrag. Er is wereldwijd veel kennis over hypertensie en diabetes, over de risicofactoren en de complicaties. Maar lifestyle veranderen is lastig. In Ghana is het een teken van welvaren om een stevige buik te hebben. Mannen zijn trots op hun “belly”. En het wordt ook gewaardeerd als vrouwen niet al te slank zijn. “Was het eten van groenten maar meer sexy” verzucht Kathryn. Ze zien het als een uitdaging om hier iets mee te gaan doen.

Gelukkig is er in de middag nog even tijd om de markt (de grootste van West-Afrika) te gaan.

 

Moe en vol van ervaringen vliegen we zaterdag terug naar Accra om laat in de avond terug te vliegen naar Amsterdam.