Samenwerkingspartners in Ghana.
Districtsziekenhuis Abura Dunkwa.
Vanaf het begin werken we samen met het districtsziekenhuis van Abura Dunkwa. Abura Dunkwa is een klein stadje en is de hoofdstad van het Abura Asebu Kwamankese district (een van de 19 districten van de Central Region in het zuiden van Ghana). In dit gebied maken ongeveer 135.000 inwoners gebruik van het ziekenhuis. Het ziekenhuis heeft 60 bedden voor opnames. Jaarlijks bezoeken ongeveer 30.000 patiënten de polikliniek. In vergelijking met Nederland werken er weinig artsen in het ziekenhuis. Er is één vaste arts/gynaecoloog, Michael Danso, die tevens medisch directeur is. Daarnaast werken er meestal 2 of 3 algemene artsen; vaak tijdelijk. Naast een groot aantal verpleegkundigen en verloskundigen zijn er 2 physician assistants werkzaam. Zij doen zelfstandig spreekuur; een van hen is hoofdverantwoordelijk voor de door Ghaned for Health gefinancierde polikliniek voor Diabetes.
Ook in Abura Dunkwa ziet men, dat chronische ziektes zoals hypertensie en diabetes toenemen.
Om de zorg voor deze groep patiënten te verbeteren zijn een aantal stappen gezet. Allereerst zijn een paar verpleegkundigen uit het ziekenhuis gespecialiseerd in de diabeteszorg. Vervolgens is een polikliniekje gebouwd, waarin zij apart spreekuren doen voor patiënten met diabetes; en in de toekomst ook voor hypertensie. In dit gebouwtje vindt tevens voorlichting en nascholing plaats.
Een volgende stap, die men wilde zetten: meer zorg dichter bij patiënten thuis in de dorpen. Hiervoor is de samenwerking van het ziekenhuis met de verpleegkundigen in de dorpen van het district verbeterd.
District Ghana Health Service/CHPS.
In Ghana zijn CHPS een belangrijk fenomeen. CHPS staat voor Community-Based Health Planning and Services. Het zijn een soort van kleine gezondheidszorgposten in de dorpen. Er werken verloskundigen en verpleegkundigen; zij werken samen met vrijwilligers uit de gemeenschap. Ze doen eenvoudige zorg volgens protocol en verwijzen door naar het ziekenhuis. Een belangrijke taak van hen is voorlichting ( bij individuele huisbezoeken, maar ook op scholen en bij bijeenkomsten in dorpen of kerken).
Deze CHPS vallen onder de verantwoordelijkheid van de districtsdirectie van Ghana Health Service.
Met de districtsdirecteur, Gifty Ankrah en haar staf onderhouden we geregeld contact. Zij vormen ook onze verbindingslijn naar de verpleegkundigen van de CHPS.
In de zomer van 2015 is van alle CHPS een verpleegkundige en/of verloskundige geschoold in diabetes en hypertensie in samenwerking met de verpleegkundigen van de ziekenhuispoli.
De zorg dichter bij patiënten thuis brengen, is gedeeltelijk gelukt. Minimaal één keer per drie maanden moet iemand toch naar het ziekenhuis. Op voorschrift van de verzekering is alleen daar medicatie verkrijgbaar. Daarbij zijn verpleegkundigen in de dorpen niet geautoriseerd om bijvoorbeeld medicatie te wijzigen. De physician assistant in het ziekenhuis mag dat wel. Een belangrijke verbetering is echter, dat verpleegkundigen in de dorpen beter op de hoogte zijn en er samenwerkingsafspraken zijn gemaakt. De polikliniek geeft b.v. door wie diabetes heeft en of een extra huisbezoek nodig is. Verpleegkundigen in de dorpen zijn sterk in het voorlichting geven; niet alleen aan de patiënt, maar ook aan de familie.
Twifo Praso District Hospital/Julius Waamsasiko.
Julius Waamsasiko, economisch directeur, lid van het managementteam in Abura Dunkwa, is in Ghana onze belangrijkste contactpersoon. Hij is, als lid van Ghaned for Health, de stuwende kracht geweest achter ons project. Dankzij zijn inzet zijn de resultaten bereikt en is de zorg in Abura Dunkwa en het district verbeterd.
Eind 2015 is Julius overgeplaatst naar een ander ziekenhuis, het Twifi Praso District Hospital. Daar bestaat een eerste aanzet van een diabetesspreekuur voor diabetes. Met de ervaringen, opgedaan in Abura Dunkwa, wil hij de zorg voor deze groep patiënten verbeteren. De belangrijkste doelstelling daarbij is, m.n. de zorg in de dorpen, dichter bij de patiënten thuis, te verbeteren. Dit zal gebeuren door nascholing van de daar werkzame verpleegkundigen.
